Οι συχνές αλλαγές εμποδίζουν την πρόοδο
Ο Θεόδωρος Πλατάνου, Ομότιμος Καθηγητής Προπονησιολογίας ΕΚΠΑ, αποτελεί έναν από τους σχολιογράφους του pisina.net.
Στο σημερινό του άρθρο αναφέρεται στις συχνές αλλαγές και την πολυπλοκότητα των κανονισμών που εμποδίζουν την πρόοδο και τη δημοφιλία της Υδατοσφαίρισης.
Αναλυτικά το άρθρο:
«Όπως με τα περισσότερα ομαδικά αθλήματα, οι φυσικές και φυσιολογικές απαιτήσεις της υδατοσφαίρισης εξαρτώνται όχι μόνο από τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά κάθε παιχνιδιού αλλά επίσης και από τους κανονισμούς. Οι διεθνείς κανονισμοί αναθεωρούνται συνεχώς. Από το 1982, έχουν γίνει πολλές τροποποιήσεις. Επιχειρώντας μια αναδρομή από τη εποχή που πρωτοεμφανίσθηκε το άθλημα της Υδατοσφαίρισης στην Αγγλία έως και τις αρχές του 20ου αιώνα, παρατηρούμε μια διαρκή εναλλαγή στη μορφή του παιχνιδιού, χάρη κυρίως στις αλλαγές των κανονισμών του. Η διοργάνωση αγώνων όλα αυτά τα χρόνια προσέφερε σημαντικές εμπειρίες και νέες ιδέες σχετικά με την ανάπτυξη του αθλήματος. Σύμφωνα με μια δήλωση μιας μεγάλης προσωπικότητας του αθλήματος της υδατοσφαίρισης, του Ούγγρου Bella Rajki, σχετικά με τη ιστορία των κανονισμών, <<η χρονολογική εξέλιξη των κανονισμών υδατοσφαίρισης ενδιαφέρει όλους όσους εμπλέκονται στο άθλημά μας, δίνοντας μια ακριβή εικόνα αυτού που πρέπει να γίνει στο δρόμο της περαιτέρω προόδου του αθλήματος>>. Γενικά, ο σκοπός αυτών των τροποποιήσεων ήταν να γίνει το παιχνίδι γρηγορότερο, περισσότερο εντυπωσιακό, θεαματικό και δημοφιλές ώστε να προσελκύσει περισσότερους φιλάθλους στην πισίνα και το πιο σημαντικό, για τη σημερινή εποχή, μεγαλύτερη τηλεοπτική θεαματικότητα, μεγαλύτερο τηλεοπτικό χρόνου προβολής και κατά συνέπεια μεγαλύτερους οικονομικούς πόρους από χορηγίες διαφήμισης.
Τα μεγαλύτερα εμπόδια που δυσχεραίνουν την θεαματικότητα του παιχνιδιού και την καλή τηλεοπτική μετάδοση αγώνων υδατοσφαίρισης είναι κατά κύριο λόγο:
1) Ο αργός ρυθμός που παίζεται το παιχνίδι, λόγω της αντίστασης που υπάρχει στην κίνηση στο νερό και κατά συνέπεια να γίνεται βαρετό για να το παρακολουθεί κανείς
2) Το πολύ στενό πρέσιγκ μεταξύ των αντιπάλων παικτών που δεν έχουν τη δυνατότητα να ξεμαρκαρισθούν και να ανταλλάξουν ελεύθερα πάσες, όπως συμβαίνει με άλλα ομαδικά αθλήματα
3) Η μη εμφανής μεγάλη προσπάθεια που καταβάλουν οι υδατοσφαιριστές στις μονομαχίες και η ανάπτυξη υψηλών τεχνικών δεξιοτήτων, προκειμένου να αντιμετωπίσουν δύσκολες καταστάσεις καθώς το μεγαλύτερο μέρος του σώματος των παικτών βρίσκεται μέσα στο νερό
4) Η δυσκολία από την τηλεόραση στη λήψη κοντινών πλάνων των παικτών κατά τη διάρκεια του παιχνιδιού
5) Η έλλειψη ειδικών τηλεπαρουσιαστών, που να γνωρίζουν καλά το άθλημα, για να περιγράψουν το παιχνίδι και να κάνουν τις απαραίτητες αναφορές στους κανονισμούς που ισχύουν και
6) Στα παραπάνω, έρχονται να προστεθούν και πολύπλοκοι κανονισμοί, που κάνουν την παρακολούθηση ακόμα δυσκολότερη στον θεατή που δυσκολεύεται ακόμη να εξοικειωθεί και με απλές έννοιες όπως το φάουλ.
Σ’ αυτό το τελευταίο λόγο, είναι που στράφηκαν και οι προσπάθειες της Παγκόσμιας κι Ευρωπαϊκής Ομοσπονδίας, οι οποίες σκέφθηκαν ότι εφόσον η φύση του αθλήματος είναι αυτή που κύρια δυσκολεύει το παιχνίδι δεν αλλάζει, ίσως επεμβαίνοντας στους κανονισμούς να μπορέσουν να το αλλάξουν, κάνοντάς το περισσότερο αρεστό, τόσο στον απλό θεατή όσο και στον τηλεθεατή που είναι και ο τελικός στόχος.
Θα πρέπει να δούμε ιστορικά ποιες είναι οι πιο ελκυστικές στιγμές στο πόλο και που βρίσκεται το θέαμα για τους θεατές. Διότι σ΄ αυτή την περίπτωση μπορούμε να πετύχουμε το επίπεδο στο οποίο επιδιώκουμε έτσι ώστε να μπορέσουμε να τραβήξουμε τα χρήματα των χρηματοδοτών.
Αυτές οι αλλαγές που έγιναν έως τώρα ήταν σημαντικές. Αλλά και τι σημαίνει αυτό. Σημαίνει ότι πρέπει να γίνονται συχνά; Όχι, σημαίνει ότι πρέπει να γίνονται αλλά όχι όμως συχνά. Γιατί αν γίνονται πολλές φορές και συχνά, καθυστερεί η βελτίωση και η πρόοδος του αθλήματος και δεν μπορούμε να έχουμε σαφή εικόνα του αποτελέσματος αυτών των αλλαγών.
Οι αλλαγές επηρεάζουν όλους όσους εμπλέκονται με το άθλημα. Παίκτες, προπονητή, διαιτητές και φιλάθλους που παρακολουθούν το παιχνίδι. Διότι, όταν αλλάζουν οι κανονισμοί του πόλο χρειάζεται οι προπονητές να σχεδιάσουν νέες προπονήσεις για τους παίκτες τους, και νέες απαιτήσεις για την επιλογή παικτών. Είναι απαραίτητο να έχουν στη διάθεση τους τουλάχιστον 6 χρόνια για να εκπαιδεύσουν ένα παίκτη από αρχάριο μέχρι την βαθμίδα των πρώτων υψηλών επιδόσεων. Τι σημαίνει αυτό. Σημαίνει ότι δεν πρέπει να αλλάζουν οι κανονισμοί στο πόλο για ένα μεγάλο διάστημα. Διότι όταν αλλάζουν οι κανονισμοί τότε θα πρέπει και οι προπονητές να προσαρμόζονται και να δημιουργούν νέες απαιτήσεις και για την επιλογή παικτών και για τα πάντα.
Μια νέα κατάσταση δημιουργείται, παράδειγμα χαρακτηριστικό για να γίνει κατανοητό, πριν το 1950 όταν είχαμε το στατικό πόλο. Αν ήταν τότε ένας υψηλός παίκτης, αυτό αρκούσε Αλλά σήμερα, επειδή η κατάσταση είναι διαφορετική και το άθλημα έχει αλλάξει πολύ, έχουμε τον κανονισμό των 30΄΄ στο χρόνο κατοχής της μπάλας στα ίσα και του χρόνου αποβολής παίκτη των 20΄΄. Αυτό που είναι πολύ σημαντικό για ένα παίκτη και για την επιλογή των αθλητών, είναι να σουτάρει πολύ καλά. Επίσης, να κολυμπά γρήγορα πολλές φορές και να έχει τη δυνατότητα ακόμα κι όταν δεν κολυμπά πολύ γρήγορα, να κολυμπήσει με την προπόνηση πολύ γρήγορα. Γι΄ αυτό, είναι πάρα πολύ δύσκολο να κάνουμε μια καλή επιλογή και να ελέγξουμε αυτές τις ικανότητες, στην ηλικία των μικρών παιδιών. Επίσης, οι προπονητές θα πρέπει να αλλάξουν την προπόνηση τους ανάλογα με τους νέους κανονισμούς που μπορεί να επηρέασαν τις φυσιολογικές απαιτήσεις του παιχνιδιού, ή την τακτική. Σκεφθείτε π.χ. το ποδόσφαιρο. Πριν από 150 χρόνια θεσπίσθηκαν οι κανονισμοί και ήταν οι πρώτοι και οι τελευταίοι κανονισμοί, δεν άλλαξαν στους βασικούς κανόνες. Βεβαίως το πόλο, είναι διαφορετικό από το ποδόσφαιρο. Αλλά δεν πρέπει να γίνονται διαρκώς αλλαγές διότι και οι διαιτητές βρίσκονται σε πολύ δύσκολη κατάσταση. Πολλοί κανονισμοί, δύσκολες καταστάσεις, μερικές φορές είναι σχεδόν αδύνατο να διακρίνει κανείς και να καταλήξει στην καλύτερη λύση όταν είναι διαιτητής. Υπάρχουν πολλές περιπτώσεις που μπορεί να έχει δίλημμα ο διαιτητής για την απόφαση που θα πάρει και γι’ αυτό το λόγο έχουμε προβλήματα.
Όσον αφορά το θεατή αυτές οι συχνές τροποποιήσεις κάνουν την παρακολούθηση ακόμα δυσκολότερη που δυσκολεύεται ακόμη να εξοικειωθεί και με απλές έννοιες όπως το φάουλ σε ένα παιχνίδι με πολύπλοκους κανονισμούς. Επομένως, ίσως δεν είναι λάθος να γίνονται τροποποιήσεις προκειμένου να αναδειχθούν οι θεαματικές στιγμές του παιχνιδιού, αλλά να μη γίνονται πρόωρα και να μη αυξάνουν την πολυπλοκότητά των κανονισμών, αλλά να τους απλουστεύουν. Παράδειγμα, στο φάουλ. Ποιες είναι οι δυνατότητες για να καταλογισθεί ένα φάουλ. Μετά από πλήρη επαφή, καμία επαφή. Πλήρη επαφή όπως στην πάλη; Και ο σκοπός ποιος είναι; Να απλοποιηθεί το πόλο χάριν των διαιτητών και θεατών. Στην πυγμαχία π.χ. μόνο όταν ο πυγμάχος τραυματίζεται διακόπτεται ο αγώνας. Σε καμία άλλη στιγμή. Με καμία επαφή. Ενδεχομένως θα πρέπει να υπάρχουν και διακοπές όπως στο μπάσκετ και εκείνη τη στιγμή η τηλεοπτική κάμερα μπορεί να μετακινηθεί για να προβληθούν τα ονόματα των χρηματοδοτών. Και αυτό προσδίδει δημοτικότητα. Κάνει πιο δημοφιλές το άθλημα.
Ο κανονισμός στη υδατοσφαίριση αναφέρει ότι το κράτημα, βούλιαγμα ή τράβηγμα του αντιπάλου όταν δεν κρατάει την μπάλα είναι φάουλ και κάποιες φορές αποβολή. Αυτό όμως στην περίπτωση του φουνταριστού, στην πράξη, αντιμετωπίζεται διαφορετικά όταν η μπάλα είναι μακριά από αυτόν και διαφορετικά όταν πάει σ΄ αυτόν, με αποτέλεσμα ο θεατής να μη κατανοεί πότε έχουμε φάουλ.
Μετά από μία ιστορική αναδρομή από τότε που πρωτοπαίχθηκε το παιχνίδι μέχρι σήμερα, ανάλογα με τους κανονισμούς που ίσχυσαν κατά περιόδους, οι πιο ελκυστικές στιγμές για τους θεατές ήταν:
1. Η υψηλή τεχνική με την μπάλα ψηλά στο χέρι
2. Τα σουτ και γκολ από το φουνταριστό
3. Τα σουτ και γκολ στον αιφνιδιασμό
3α. Τα σουτ και γκολ από την περιφέρεια στα ίσα και με παίκτη παραπάνω
4. Τα άμεσα σουτ και γκολ μετά από μπάσιμο στην περιοχή του τέρματος
5. Το γρήγορο κολύμπι από το ένα τέρμα στο άλλο.
6. Οι αποκρούσεις του τερματοφύλακα. Με τους τελευταίους κανονισμούς που ισχύουν, οι ομάδες σύμφωνα με τα αποτελέσματα μιας μελέτης (Dylan Bernardi D et al.2022), βασίζονται συχνότερα στο περιμετρικό σουτ στα ίσα και με παίκτη παραπάνω και λιγότερο συχνά στις αντεπιθέσεις, το παιχνίδι με το φουνταριστό και τα άμεσα σουτ. Το παιχνίδι κινδυνεύει να γίνει μονοδιάστατο.
Συμπερασματικά, για να γίνει το άθλημα περισσότερο θεαματικό και δημοφιλές, οι νέες επεμβάσεις στους κανονισμούς θα πρέπει να ενισχύουν την ανάπτυξη τακτικών που να χρησιμοποιούν περισσότερο και τις άλλες ελκυστικές δραστηριότητες του παιχνιδιού. Νέες τροποποιήσεις με απλούστευση των κανονισμών, μετά από σημαντικό χρονικό διάστημα, αφού πρώτα έχουμε αποτελέσματα και συμπεράσματα από την εφαρμογή των προηγούμενων κανονισμών.
ΘΟΔΩΡΗΣ ΠΛΑΤΑΝΟΥ
Pisina.net